Erzincan’ın İliç İlçesindeki Bir Altın Madeninde Meydana Gelen Kazanın Tüm Yönleriyle Araştırılması ve Benzer Kazaların Önlenmesine Yönelik Tedbirlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu çalışmalarını tamamlayarak hazırlanan raporu TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’a sundu.
Komisyona Başkanlık yapan Antalya Ak Parti Milletvekili Atay Uslu, komisyon çalışmalarının yoğun bir mesai harcanarak tamamlandığını ve sürecin sonunda hazırlanan raporun AK PARTİ, CHP, DEM, MHP, İYİ PARTİ, SP Milletvekilleriyle beraber TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’a sunulduğunu belirtti.
Komisyon Başkanı Atay Uslu, rapor sunumunun ardından şu açıklamalarda bulundu:
“13 Şubat 2024 tarihinde Erzincan’ın İliç ilçesinde bulunan altın madeni sahasında yaşanan kaza, Türkiye madencilik sektörü için altın madeni üretim süreçlerinin yeniden değerlendirilmesi ve sektörün çeşitli boyutlarda yeniden ele alınması gerekliliğini gündeme getirmiştir. Bu stratejik öneme sahip madenin ekonomik katkısı, bölgesel istihdam ve ulusal kalkınma açısından büyük bir öneme sahip olmakla birlikte, yaşanan kaza iş güvenliği, güvenli üretim ve çevresel koruma önlemlerinin önemini bir kez daha gündeme taşımıştır.
Kazanın sonucu olarak, maalesef 9 işçimiz hayatını kaybetmiştir. Hayatını kaybeden işçilerimize Allah’tan rahmet, kederli ailelerine başsağlığı dilerim.
Bu acı olay, bir kez daha madencilikte “Önce İnsan, Önce Çevre, Sonra Güvenli Madencilik” anlayışının ne kadar kritik önemde olduğunu ortaya koymuştur.
Kazanın çevresel ve ekonomik boyutlarının yanı sıra, madencilik sektöründeki iş güvenliği ve uluslararası standartlarla uyum sağlanması gerekliliği de öne çıkmıştır. Altın madenciliğinin çevresel riskleri, kazadan sonra bir kez daha sorgulanmış; bu bağlamda toprak, hava ve su kaynakları üzerindeki olası etkileri kamuoyunda endişe yaratmıştır.
Bu tür kazalar, sadece ekonomik kayıplara neden olmakla kalmayıp, toplumda madencilik sektörüne olan güvenin zedelenmesine ve yatırımcıların sektöre temkinli yaklaşmasına da yol açmaktadır. Bu bağlamda, kaza dolayısıyla maden işletmelerinin hukuki, ekonomik, sosyal ve çevresel yükümlülüklerini eksiksiz olarak en üst standartlarda yerine getirmesi gerektiği bir kez daha ortaya çıkmıştır.
Bu kaza, sadece ülkemizin madencilik sektörü için değil, aynı zamanda madencilik mevzuatı, çevresel sürdürülebilirlik ve üretim güvenlik standartlarının yeniden ele alınması adına dönüm noktalarından biri olarak değerlendirilmelidir. Bu bağlamda, kazadan çıkarılacak dersler ışığında güvenliği ön planda tutan daha güçlü yas düzenlemeler yapılması, sürdürülebilir ve güvenli maden üretimi mimarisini geliştirecek eğitim süreçlerinin düzenlenmesi ve uygulamaların sıkı bir şekilde denetlenmesi elzemdir.
Komisyonumuz, çalışmaları kapsamında 100 saatlik bir toplantı takvimi gerçekleştirmiş, kamu kurumlarından, üniversitelerden, sivil toplum kuruluşlarından ve sektör yetkililerinden 100’e yakın uzmanı dinlemiş ve 14 bin sayfaya ulaşan bilgi ve belgeyi incelemiştir. Çalışmalar süresince, Anayasa’nın 138. maddesi çerçevesinde yasama ve yargı erkleri arasındaki ayrım da titizlikle gözeterek hareket edilmiştir.
Ayrıca, yerinde yapılan saha incelemelerinde, kazanın meydana geliş sebepleri, iş güvenliği önlemleri ve çevresel etkiler detaylı bir şekilde değerlendirilmiş hem teknik hem de idari süreçler incelenmiştir.
İncelemelerimizde, önce insan, önce çevre, sonra güvenli madencilik anlayışını içeren güvenli altın madenciliği mimarisi, işçi sağlığı ve iş güvenliği sistematiğinin iyileştirilmesi, çevre sağlığından halk sağlığına kadar olumsuz etkilerin bertarafı, çevresel etkilerin önlenmesi, izleme süreçlerinin şeffaflaştırılması, faaliyetten etkilenen maden sahalarının eski haline getirilmesi yani rehabilitasyon, restorasyon, rejenerasyon süreçleri, madencilik eğitimi, altın madenlerinde güvenlik ikliminin geliştirilmesi, kurulması, kurumsallaştırılması, altın madeninin ekonomik değeri ve değerlendirilmesi gibi birçok başlık bulunmaktadır.
Bu raporun hazırlanmasında desteğini esirgemeyen TBMM Başkanımız Sayın Numan Kurtulmuş’a, Komisyonun kurulmasına sağlayan tüm siyasi parti gruplarına, Komisyon üyelerimize, toplantılarımıza katılan milletvekillerine ve Komisyon toplantılarında sunum yapan ve sorularımızı cevaplayan, bilgi-belge sunarak çalışmalarımıza katkı sağlayan Bakanlıklarımıza, kurum ve kuruluşlara, STK ve Üniversitelere, Valiliklere, Komisyonda görev alan uzman ve raportörlere, saha incelemelerinde bizlere destek sunan yerel yöneticilere teşekkür ederiz.
Ayrıca, saha ziyaretlerimizde bizleri misafir eden Maden Şehitlerimizin ailelerine de minnetlerimizi sunarız.
Raporun, benzer kazaların yaşanmaması için alınacak tedbirlere, önce insan, önce çevre, sonra güvenli altın madenciliği anlayışının yasal mimarisine ve Milli Altın Madenciliği sektörünün gelişimine önemli katkılar sağlamasını temenni ediyorum” dedi.
Komisyon başkanlığınca hazırlanan raporun başta Cumhurbaşkanı sayın Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’a, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’a, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’ya, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ya, Afad Başkanlığına, Maden Mühendisleri Odası’na, Kimya Mühendisleri Odasına, Jeoloji Mühendisleri Odasına, ilgili Kurum, Dernek ve STK’lara sunulacağı ifade edildi.
